İçerik Yönetim Sistemleri (Portal ve Forumlar)

Günümüz teknolojisinde iletişimin hızlandığı ve bu hızın giderek daha da önem kazandığı dönem içine ister istemez girmiş bulunuyoruz. Bu hızla orantılı olarak ise bilginin değeri kat be kat artmaktadır. Bu artan bilginin getirdiği yeni olanaklar, rekabet ve çalışmalar sürmektedir. Önceleri bu bilgi paylaşımları konferanslar, hutbeler, yazılan kitaplar, hatıratlar, gazeteler derken belirli bir lokasyona bağlı olan bu işlevselliği artık sanal ortamlarda görmekteyiz. Bu işlevselliğin adı Web Teknolojileridir.

Günümüzde bilgi paylaşımı o denli hızlandı ki artık bir tuşa basarak milyonlarca insana bilgi aktarabilir hale geldik. bu gelişim sürecinde bilgi paylaşımı konusunda baskı evleri, konferans binaları, gazeteler gibi sektörel hizmet veren gruplar varken bu işlevselliğin sanal ortama taşınması ile bir bilişim sektörü olan Web Teknolojileri de bu paylaşıma hizmet vermeye başlamıştır. Bu hizmet tamamen sanal ortamda bir sunucu üzerinde çalışan kodlardan yani web sitesi üzerinden yapılmaktadır. Web siteleri 1991 yılında geliştirilmeye başlandı ve Türkiye’ye 12 Nisan 1993 tarihinde ODTÜ’den Ankara-Washington arasında bağlanan hatla gelmiştir.

Web sitelerinin gelişme süreci ise iki evreden oluşuyor diyebiliriz. Bunlar Statik Web siteleri ve Dinamik Web siteleridir. Statik Web siteleri HTML, DHTML, CSS, SWF, JAVASCRIPT ve hatta JQUERY gibi dillerle sayfa bazlı oluşturulurken bu serüvenin ilerlemesi ile ASP.Net, ASP, PHP, JSP, CFM dilleri ile dinamik yani hareketli, çalışan ve geliştirilebilir siteler haline geldi. Ancak giderek yaygınlaşmaya ve her kesim tarafından ihtiyaç duyulmaya başlayan bu serüvende ciddi maliyetler gerektiren yazılımlar olduğu için sıkıntılar yaşanır oldu. İşte bu noktada ortaya çıkan yegâne fikir Content Management System (CMS) yani İçerik Yönetim Sistemleri oldu. Yine aynı şekilde ASP.Net, ASP, PHP, JSP, CFM dilleri ile paket haline gelen açık kaynak kodlu olan bu sistemler hemen hemen her sektöre, sisteme, tekil şahıslara hitap eden ve ihtiyacı karşılayan düşük maliyetli elementler haline geldi.

Örnek verecek olursak Habercilik sektörünü düşünelim. İlk zamanlar gazeteler, dergiler ve duvar gazeteleri gibi tarzlarda olan sonradan radyo ve televizyonla daha geniş yelpazeye ulaşan ancak yine de belli bir lokasyonda bulunan bu sektör Web Tabanlı çalıştığını düşünürsek bir noktadan iletilen bilgiler, haberler en hızlı araçla dahi saatler sürecek olan mekandaki kullanıcılara bir kaç saniyede iletilebilir.
Nedir İçerik Yönetim Sistemleri?

İlk olarak 1995 yılında CNET firmasının kendi içerik sistemini geliştirmesi için Vignette firması ile anlaşması sonucu olarak ortaya çıkan bir web teknolojisidir. Günümüzde artık Web piyasasının deyim yerinde ise dispiritörü haline gelmiştir. Bu sistemler ilerleyen zamanlarda portal sistemleri, wiki sistemleri,  groupware gibi ve benzer alt dallara ayrılarak her kesim ve farklı alanlarda boy göstermiş ve değişim göstermiştir.
İçerik Yönetim Sisteminin çalışma prensibi nasıldır?

Daha önceden Haberciliği örnek vermiştik. Bir haber sitesi düşünelim bu habercilikten en basitinden Genel Yayın Yönetmeni ve onun altında çalışan haber müdürleri dahasında bunları yazan ve denetleyip takip eden editörler vardır. Aynı şekilde Web tabanlı olarak bir site yöneticisi yani Genel Koordinatör ve onun altında bulunan müdürler, editörler, yazarlar, muhabirler yani İçerik Editörleri olur. Editörler haber yayınlar Genel Yayın Yönetmeni yani Site yöneticisi içeriği denetler, gerekirse düzenler veya yayından kaldırır.

İçerik Yönetim Sistemleri Nelerdir?

Günümüzde bir çok İçerik Yönetim Sistemi bulunmaktadır. Kimisi PHP, kimisi ASP, kimisi ASP.NET (aspx) kimisi ise Flash site olmaktadır. Son günlerde ise HTML5 furyası yankı yapmaktadır. Genel olarak içerik yönetim sistemleri;

Typo3 – Açık kaynaklı içerik yönetim sistemidir.
Xaraya – Açık kaynaklı içerik yönetim sistemidir.
Plone -Açık kaynaklı içerik yönetim sistemidir ayrıca sistem temel olarak Zope ve Python’u alır.
PostNuke – Açık kaynaklı içerik yönetim sistemidir.
Vignette – Şirketler için kullanılır, şirketler için içerik yönetim sistemidir.
Zope – Açık kaynaklı uygulama sunucusudur, Plone gibi açık kaynaklı içerik yönetimi sistemlerinin temelini oluşturur.
Textpattern – Dean Allen tarafından kodlanmış bir açık kaynak içerik yönetim sistemidir.
PHPwcms – Açık kaynaklı içerik yönetim sistemidir, php ve MySQL tabanlıdır.
PHP-Nuke – Joomladan sonra gelen popüler sistemlerden birisidir, php tabanlı olan bu sistem birçok dilde destek sunmaktadır.
Xoops – Açık kaynaklı içerik yönetim sistemidir, php ve MySQL tabanlıdır.
Bricolage – Açık kaynaklı içerik yönetim sistemidir.
CMSimple – Açık kaynaklı içerik yönetim sistemidir.
DotNetNuke – Asp.NET tabanlı, açık kaynaklı içerik yönetim sistemidir.
WordPress – Tüm dünya tarafından kullanılan, php ve MySQL tabanlı açık kaynaklı içerik yönetim sistemidir.
Drupal – Açık kaynaklı içerik yönetim sistemidir, birçok dilde hizmet sunmaktadır.
eZ Publish – eZ sistem tarafından yapılmış açık kaynaklı içerik yönetim sistemidir.
Mambo – Miro İnternational tarafından yapılmış açık kaynaklı içerik yönetim sistemidir.
Metadot  – Açık kaynaklı portal sunucusudur.
phpWebSite – Web Teknoloji grubu tarafından oluşturulmuş ve php tabanlı bir açık kaynaklı içerik yönetim sistemidir. Appalachian State University tarafından desteklenmektedir.
RedDot – Şirketler için içerik yönetim sistemidir.
SPIP – Minizero tarafından geliştirilen, php ve mysql tabanlı açık kaynaklı içerik yönetim sistemidir.
Alfresco – J2EE tabanlı içerik yönetim sistemidir.
Site Executive – Systems Alliance tarafından geliştirilen içerik yönetim sistemidir.
Vertical Site – Enonic tarafından geliştirilen J2EE tabanlı içerik yönetim sistemidir.
Back-End – Php ve MySQL tabanlı içerik yönetim sistemidir.
CMS400.NET– Ektron tarafından geliştirilen, .NET tabanlı içerik yönetim sistemidir.
e107 – Php ve MySQL tabanlı içerik yönetim sistemidir.
Freestyler – Datalink tarafından geliştirilen içerik yönetim sistemidir.
NQContent – Coldfusion tabanlı içerik yönetim sistemidir.
Kwiki – Perl tabanlı içerik yönetim sistemidir.
CityDesk – Fog Creek’in geliştirdiği içerik yönetim sistemidir.
Caravel – Php tabanlı içerik yönetim sistemidir.
QP7 – Quantum Art tarafından geliştirilen içerik yönetim sistemidir.
Tikiwiki – Açık kaynaklı içerik yönetim sistemidir.
WebGUI – Plain Black tarafından geliştirilen içerik yönetim sistemidir.
Website Baker – Açık kaynaklı içerik yönetim sistemidir.
SMBCMS – Küçük işletmeler tarafından tercih edilen açık kaynaklı içerik yönetim sistemidir.

Peki Bu İçerk Yönetim Sistemlerinin Farkları Nelerdir?

Biz bu farkları iki şekilde ele alalım. Birincisi Portal ikincisi Forum üzerinden değerlendirme yapalım.

Öncelikle portal nedir: Portallerin amacı okuyucular ve kullanıcılar için, belirli konulardaki benzer maddeleri izleyerek Vikipedi’de yollarını bulmalarını sağlamaktır. Temelde, belirli konuların Ana Sayfaları gibi, Vikipedi içeriğini incelemek için bir başlangıç noktası olmaları amaçlanır.

Sonrası forum nedir: İnternet forumu ya da mesaj panosu, elektronik ortamda yaratılmış bir tartışma platformu ve paylaşım sistemidir.
Forumların atası ziyaretçi defterleridir. Daha sonra mesaj panoları ortaya çıkmış ve en son olarak günümüzdeki forum hâlini almıştır.

Portal olarak Kullanılan İçerik Yönetim Sistemleri ve Farkları neledir?

Bu konu bazında dünya genelinde kullanılan en yaygın İçerik Yönetim Sistemlerini ele alırsak bunlar WordPress, Joomla ve Drupal’dır. Bu sistemleri de kendi aralarında kategorilere ayırıp inceleyelim bakalım:

Kaynak Açısından:
Eklenti ve tema desteği açısından en zengin ve geniş imkanlar açık ara WordPress’tedir. Ancak Joomlanın da çok geniş eklenti ve tema desteği de mevcuttur. Bu iki devin yanında maalsef Drupal gerilerde kalmıştır.

Kullanım Açısından:
Bu konuyu yeni kullananlar ile profesyonel kullananlar açısından iki çeşit değerlendirebiliriz. Yeni kullananlar için kesinlikle ama kesinlikle WordPress tavsitemdir. Arayüzü, yönetim paneli, eklenti ve tema kullanımı oldukça basittir. Drupal başlangıç için zor gelir. Joomla ise tam bir bilmece gibidir. Panele girdiğinizde eklenti nerden, tema nereden kurulur yönetilir şaşıracak derecede karışık olabilmektedir. Tabi kişiden kişiye.

Seo Açısından:
Bu konuda ciddi farklılıklar var demek mümkündür. Ama bu konuda hakkı yenmeyecek tek kişi varsa o da SEO’da her zaman söz sahibi olan WordPress’tir. Deyim yerindeyse tam anlamıyla SEO canavarıdır. Gerek sosyal imleme, gerek pingleme olsun sanki SEO için yapılmış bir sistemdir. Joomla’nın da bu konuda hakkı yenmez. Hatta Joomla WordPress’e kıyasla eklentiye ihtiyaç duymadan SEO yapabilir ancak eklenti ve diğer özellikleriyle WordPress hepsinin önüne geçmektedir. Bu açından da incelediğimizde diğer şahsımız olan Drupal maalesef ipi göğüsleyemeden sonlara düşüyor. Nedendir bilinmez Drupal yazılımcıları SEO’ya gereken önemi vermiyor. En azından diğer iki rakibi kadar. Benim şahsi kanaatim bunun sebebinin Drupal’in daha çok güvenlik üzerinde duruyor olmasıdır. SEO için artı puan daha olan sayfa yüklenme hızı ise Drupal’de daha yüksektir. Joomla 5.8 mb, WordPress 1.8 mb, Dropal ise 1 mb boyutuyla çok hızlıdır. Ancak bu aralar WordPress Gzip eklentileri ile sayfa ve CSS kod sıkıştırma ile % 80’e varan sayfa hızlandırması ile ciddi atak yapmıştır.

Güvenlik Açısından:
Bu konuda ise söz sahibi kişi burada Drupal’dir. Çünkü tüm yazılımcıları sanki birlik olmuş sadece güvenlik üzerinde çalışıyorlar sanırım. Bir çok devlet kurumları web sitelerinde Drupal kullanmaktadır.

Bu adreste Drupal kullanan devlet kurum ve kurululuşlarının listesini görebilirsiniz: https://groups.drupal.org/government-sites

Ayrıca The Onion, Ain’t It Cool News, Spread Firefox, Ourmedia, KernelTrap, NewsBusters ve Defective by Design gibi yüksek hit ve trafik sahibi siteler de Drupal’i tercih etmektedir.
Üstelik Drupal’in gönüllülerden meydana gelen güvenlik takımı bulunmakta her türlü sorun ve sıkıntılara hemen ve güvenli çözümler üretmektedir. Dahası bu konuda Drupal’ı öve öve bitiremeyiz diyebilirim.

WordPress’in ise bu konuda eksileri vardır. Öncelikle hemen hemen en çok kullanılan İçerik Yönetim Sistemi olduğu için büyük saldırılara maruz kalmaktadır. Bunun en büyük yanı ise eklentilerde olan açıklardır. Bu nedenle WordPress sitenize eklentiler yüklerken mümkün oldukça WordPress’in kendi sitesi olan https://wordpress.org dan indirmeniz tavsiyemdir. Ancak WordPress özellikle 2007 yılından sonra bu açıklarda ciddi ilerleme kaydetti ve sıkı güncellemeler yaparak ilerlemeye devam ediyor.

Bu konuda ise üçüncü sıraya yerleşen kişi maalesef Joomla olmuştur. Ciddi güvenlik açıkları vermektedir ve bunların önemli bir kısmı ise eklentilerinde olmaktadır.

Peki Ben Hangisini Kullanmalıyım?

Bunu ayrı ayrı inceler isek aslında bu üç İçerik Yönetim Sistemini neden ele aldığım ortaya çıkacaktır. Şöyle ki bu üç sistemde anlattığım 3 ananoktada ayrılmaktadır. Bunlar; Seo, Kurumsallık ve Güvenliktir.

Eğer bir Blog kurup paylaşım yapacaksanız; hit kazanıp reklam alma, para kazanma gibi amacınız varsa; kendi kendinize bir uğraş hobi edinip görselliğe önem verecekseniz size tavsiyem WordPress’tir. Tasarım konusunda ise en kaliteli sistemdir. Joomla’da ise çoğu site birbirine benzer ancak WordPress’te bu durum hayallerinizle sınırlıdır.

Eğer ki şirketiniz var ve hemde Google gibi arama motorlarında bulunmak gibi bir amacınız varsa size önerim Joomla’dır. Çünkü kurumsallık açısından en gözde sistem diyebilirim. Eğer ki ziyaretçi açısından sıkıntınız yoksa mesela Ünlü birisi, tanınmış kurumlar gibi yada devlet kurumlarına site yapacaksanız sizin için güvenlik ön planda olacaktır ki bu nedenle Drupal kullanmak en doğru seçim olacaktır.
Joomla İçin Birkaç Görüntü:
Site Genel Görüntüsü:

Yönetim Paneli Görüntüsü:

WordPress İçin Birkaç Görüntü:
Site Genel Görüntüsü:

Yönetim Paneli Görüntüsü:

Drupal İçin Birkaç Görüntü:

Site Genel Görüntüsü:

Yönetim Paneli Görüntüsü:

Forum Olarak Kullanılan İçerik Yönetim Sistemleri ve Farkları Nelerdir?

Bu konumuza kısaca Forum Sistemleri diyebiliriz. Forum Sistemleri ziyaretçilerin üye olabildiği, konu açıp tartışmalar yaptığı, içerik paylaştığı kısaca paylaşım yapılan sitelerdir. Portaldan farklı olarak üyelerin içinde bulunduğu ve aktif konu paylaşımlarıyle üyelerin iç içe olduğu, yönetici ve üyelerin iletişim halinde olabildiği sitelerdir.

Forum Sistemleri Nelerdir?

Ücretli Olanlar:
İnvision power board (İPBOARD)
Vbulletin
Xenforo
Asp Play Ground
Ücretsiz Olanları:
Mybb (My Bulletin Board)
Smf (simple machines forum)
PhpBB (Php Bulletin Board)
Cotonti
Seditio
FluxBB (Flux bulletin board)
Pbboard (Power bulletin board)
PhpKF (Php kolay forum (Türk yapımı))
Aef (Advanced Electron Forums)
Vanilla
PunBB
Bb Press
miniBB
XMB

Ücretli En İyi Forum Sistemleri:

1.XenForo:
Seo açısından diğer (ücretli) sistemlere göre daha iyidir. Kurulumcusu eski vBulletin programcısı olup vBulletin sisteminin önüne geçmeyi başarmıştır. Lisans ücreti 140$ olup ek olarak bir sene boyunca teknik destek, tema ve eklenti bölümüne erişim izniniz oluyor. Ayrıca vBulletin kullananlar için ise bir sıkıntı veri kaybı vs. yaşamadan bu sisteme geçiş mümkün.
technopat.net sitesindeki oylamada tercih edilen açık ara birinci forumdur.

2.vBulletin:
Forum sisteminin eskilerindendir. Geniş çaplı kullanıma sahiptir. Ancak en popüler ücretli forum sistemidir.  Lisans fiyatı 250$ olup vBSEO eklentisi 149$ olmaktadır.

3.Invision Power Board (IPB):
Belki de kıyasıya mücadeledeki vBulletin’e en çok rakip olan ve kıyaslanan ücretli forum sistemidir. 2004 yılına kadar ücretsiz sistem olan IPB maalesef 2004 yılındı ticari korkularına yenik düşük ücreti hale gelmiştir. Bir çok eklentisi mevcuttur ve lisans ücerti 148$ olmaktadır.

Bu üç sistem arasındaki basit bir kıyaslama tablosu:

Ücretsiz En iyi Forum Sistemleri:

1.SMF:
Açılımı Simple Machines Forum olmakta ve en çok kullanılan ve en popüler olan ücretsiz forum sistemidir. Sürekli olarak geliştirilen ve gayet güzel bir SEO yapısına sahip olan SMF bir çok eklenti ve tema yapısına sahiptir ve tamamen ücretsizdir. Bir zamanlar kendimde kullandım ve çok kolay yönetim paneli vardır.

2.MyBB:
Kullanımı kolay olan ve basir bir yönetim arayüzü olan bu sistem de ikinci popüler forum sistemidir.

3.PhpBB:
SEO açısından olumsuz olsada genelde Türkiye’deki İslami ve Siyasi forum sitelerinin kullanımındadır. Forum sistemler arasında belkide en eski en köklü olanıdır.

Forum siteleri için görseller vermek isterdim ancak maalesef güzel görseller bulamadığım için görsel olmadan yayınlamayı karar kıldım.

NOT: Makale teknik bilgi ve istatistiksel bilgiler dışında tamamen özgündür.